Of je nou fietst met een duidelijk doel of gewoon voor de lol, je maakt het nog een stuk leuker, makkelijker en veiliger met deze digitale hulpmiddelen voor je tweewieler.  

Alex Wit

Afbeelding 1 2
Garmin is een van de bekendste
producenten van GPS navigatiesystemen

GPS-navigatiesysteem 
Als je al weet hoe je moet rijden, heb je hem niet echt nodig, maar in alle andere gevallen is een navigatiesysteem met GPS (Global Positioning System) op het fietsstuur erg handig. Deze moderne variant van het kompas laat op een detailkaartje zien waar je precies bent. Om je in de juiste richting te sturen op een geplande route, krijg je tijdig aanwijzingen, zodat je niet verdwaalt. Dat kan in beeld zijn met een pijltje, maar ook met gesproken instructies of een combinatie van de twee. Dit systeem werkt grotendeels hetzelfde als bij een routeplanner voor de auto (zie kader GPS-navigatie uitgelegd).

Bij een fietsnavigatiesysteem -ook weleens fietsradar genoemd- zit standaard altijd wel een kaart van Nederland. Als je ook wilt fietsen in het buitenland moet je meestal extra kaarten kopen en downloaden. Je kan de navigatie een route laten plannen van A naar B, eventueel met instructies als autoluw of geen onverharde wegen. Hou je van fietsroutes rijden, dan kun je op de meeste navigatiesystemen mooie routes van internet downloaden: door andere fietsers gemaakt en gereden.

          


GPS-navigatie uitgelegd

GPS is de afkorting van Global Positioning System. Het is een systeem van satellieten die op allerlei posities rond de aardbol meedraaien en zo samen iedere plek op aarde kunnen peilen. Met de hulp van een GPS-ontvanger bepaalt een GPS-navigatiesysteem tot op de meter nauwkeurig jouw positie of die van je fiets. Op die manier kan op een digitale kaart je exacte plek worden aangegeven. De GPS-ontvanger kan een apart apparaat zoals een GPS-navigatiesysteem zijn, maar ook een smartphone met GPS plus een navigatie- of kaartapp werkt prima. Wanneer je positie op een kaart bekend is, weten jij en de software waar je zit ten opzichte van een uitgestippelde route. Zo kan de navigatiesoftware tijdig aangeven wanneer je af moet slaan of juist niet.

          

.Fietscomputers
Fietsnavigatiesystemen zijn naast routeplanners ook meteen fietscomputers. Ze bieden allerlei extra opties, zoals het weergeven van je snelheid, gereden afstand, hoogtes, tot zelfs je trapvermogen en hartslag. Voor die laatste twee mogelijkheden heb je wel aparte sensors nodig die kunnen samenwerken met jouw systeem.

Bekende fietsnavigatiemerken zijn Garmin en Mio. Een instapmodel heb je voor rond de tweehonderd euro. Daarvoor krijg je al een kleurenschermpje van 3,5 inch en voldoende geheugen voor recreatief gebruik. Voor een accu die langer meegaat, extra geheugen en touchscreenbediening betaal je meer. Fiets je graag knooppuntroutes? Kijk dan vooral eens bij Mio.

Afbeelding 2 2
Een fietscomputer: voor als je
goed betaalbaar je fiets-
gegevens wilt bijhouden

 Als je geen behoefte hebt aan een routeplanner maar wel graag je snelheid, afstand en eventueel hartslag bijhoudt, is een goedkope fietscomputer of kilometerteller al voldoende. Zo’n apparaat gebruikt geen GPS voor het bijhouden van je vorderingen, maar een kleine sensor op de voorvork en een magneetje op een spaak van je voorwiel. De goedkoopste fietscomputers met alleen wat basisfuncties en een monochroom scherm koop je al voor twintig euro. Voor boven de zestig euro krijg je een draadloos model met extra opties en een uitgebreid geheugen voor al je fietsgegevens, plus de mogelijkheid voor een connectie met een smartphone of pc. Bekende fietscomputermerken zijn BBB, Sigma Sport en CatEye.

Afbeelding 3 2

VanMoof -fietsen hebben een ingebouwde GPS-tracker

Beveilig je fiets met GPS
Eropuit met de fiets betekent ook dat je die af en toe ergens veilig wilt neerzetten. Dat valt helaas niet mee in Nederland, waar jaarlijks honderdduizenden fietsen worden gestolen. Zelfs met een goed slot is je tweewieler lang niet altijd en overal veilig.

Gelukkig schiet de digitale techniek je te hulp in de vorm van GPS-tracking. Hierbij wordt het Global Positioning System niet gebruikt om te laten zien waar jij op dat moment rijdt, maar waar je fiets is. Staat die nog op zijn plaats of is hij ongevraagd onderweg met een dief? GPS-tracking gebruikt hiervoor dezelfde techniek als een fietsnavigatiesysteem, maar dan speciaal gericht op beveiliging.

GPS-tracking heet ook wel track en trace: bijhouden en opsporen. Een klein apparaatje, genaamd GPS-tracker, zit ergens op je fiets. Bij voorkeur goed verborgen zodat een crimineel die niet zo makkelijk kan vinden en verwijderen. Het zendertje in de tracker stuurt de GPS-locatie van je fiets door naar jou of een gespecialiseerd recherchebedrijf. Op een smartphone, tablet of computer is dan op een kaart te zien waar je fiets is, zelfs al is dat ergens in het buitenland. Deze info kan dan gebruikt worden door de politie of een recherchebedrijf om je gestolen rijwiel op te sporen en weer bij je terug te bezorgen.

Diefstal wordt bij een GPS-tracker heel snel opgemerkt. Zo zorgt de ingebouwde geofencing-techniek ervoor dat er een onzichtbaar digitaal hekje om je fiets staat. Komt je fiets daar ongeoorloofd buiten, dan gaat het bijbehorende alarm op je smartphone of computer meteen af.

          


GPS-navigatie op je smartphone

Aangezien zo’n beetje alle smartphones ingebouwde GPS hebben, kun je die prima gebruiken als fietsrouteplanner, zolang je maar een geschikte navigatieapp gebruikt. Het scherm van een smartphone is een stuk groter dan dat van het gemiddelde fietsnavigatiesysteem, dus kaarten en routes zijn daardoor makkelijker te bekijken en te bedienen. Zolang er tenminste niet al teveel felle zon is, want dan wordt alles op een smartphonescherm juist weer lastiger te onderscheiden.

Fietsnavigatie-apps hebben wel minder mogelijkheden dan een echt GPS-fietsnavigatiesysteem. Denk bijvoorbeeld aan je hartslag of trapvermogen bijhouden. Ook vreet de combinatie fietsapp en GPS stroom op je smartphone, terwijl je met een fietsnavigatie-apparaat rustig een of meerdere dagen fietst zonder opladen.

Zo kom je aan een GPS-tracker 
Er zijn verschillende manieren om een GPS-tracker in of op je fiets te krijgen. Het beste is een tracker die ingebouwd wordt in het frame van je rijwiel, omdat die het lastigst te verwijderen is.

gps

Je ziet het er niet aan af,
maar een GPS tracker
houdt je fiets echt veilig

Steeds meer e-bike merken hebben al een ingebouwde track en trace vanuit de fabriek, zoals Gazelle, Sparta en VanMoof. Een GPS tracker laten inbouwen in een fietsframe is ook mogelijk, maar wel een klusje voor een fietsspecialist. Die kan ook eventueel een tracker inbouwen op een andere plek op je fiets, bijvoorbeeld in de bagagedrager of motor van je e-bike. Zie ook het kader: GPS tracker: verbinding en stroom.

Wil je het liever zelf eens proberen in verband met de kosten, dan zijn daarvoor verschillende mogelijkheden op de markt. Er zijn bijvoorbeeld GPS-apparaatjes, zoals de Tracemaster mini, die je met een sterke magneet op een metalen frame kan zetten. Het nadeel is wel dat die nogal makkelijk gevonden en verwijderd worden door een dief. Andere opties zijn het Tracemaster LED-achterlicht of het Knog Scout fietsalarm voor onder een bidonhouder, beide met ingebouwde track en trace.

Afbeelding 5 2

Bezuinigen op je fietsverzekering met een GPS-tracker

Een bijkomend voordeel van een GPS-tracker is dat sommige fietsverzekeringen korting geven en helpen bij de opsporing van de fiets na diefstal. Voorbeelden zijn de connected fietsverzekeringen van Enra en Kingpolis. Let er wel op dat er maar een paar track- en tracesystemen met abonnement worden geaccepteerd, zoals van Fris Secured of Tracefy.

Welke variant GPS-tracker je ook kiest: het is handig als op je fiets staat dat hij beschermd wordt met GPS. Dat werkt afschrikwekkend op fietsendieven.

          


GPS-tracker: verbinding en stroom

De meeste GPS-trackers sturen de fietslocatie door via 2G/3G/4G/5G met behulp van een simkaart met een eigen mobiel nummer. Dit werkt gewoonlijk met een abonnement van tussen de vijf en tien euro per maand. Standaard zit bij zo’n abonnement dan ook meteen de service van een particuliere opsporingsdienst, die helpt gestolen fietsen weer terug te brengen. Het G-netwerk verbruikt nogal wat stroom, waardoor je regelmatig de tracker moet opladen. Daarom is dit systeem vooral populair bij e-bikes, omdat die al een eigen stroomvoorziening hebben.

Andere GPS-trackers gebruiken het LoRa-netwerk van KPN of een soortgelijk LPWA (low power wide area) netwerk voor het sturen van de fietslocatie. Dit systeem heeft geen simkaart nodig en verbruikt zeer weinig stroom. Een batterijtje van het type AAA is genoeg voor jarenlang zenden. Een nadeel van een LPWA-systeem is wel dat de Europese dekking niet altijd volledig is.

   

Handige fietsapps
Het is logisch, dat bij de honderdduizenden apps voor je smartphone in de Google Play Store en Apple App Store er ook een categorie fietsapps is. Een deel daarvan bestaat uit routeplanners, zoals de gratis versie van de Fietsersbond. Hiermee navigeer je van startpunt naar eindpunt op een actuele kaart die speciaal gericht is op fietsers. Dat gaat niet alleen in beeld, maar ook met gesproken instructies zodat je je ogen op de weg kunt houden. Je kunt met de Fietsersbondplanner verschillende typen routes kiezen, zoals: fietsen via de snelste route, een route zonder onverharde wegen of in een rondje van A naar A. De app biedt ook voorgemaakte routes.

Niet zozeer een routeplanner als wel een routeaanbieder is de app van Fietsen123. Deze fietssite presenteert maandelijks nieuwe fraaie fietsroutes in iedere provincie van Nederland, rond een bepaald thema. De routes gebruiken het bekende knooppuntennetwerk. Op een overzichtelijke kaart zie je hoe de route loopt van knooppunt naar knooppunt. Verder geeft de app aan waar allerlei handige adressen voor fietsers in de buurt te vinden zijn, zoals fietsenwinkels, horecagelegenheden en oplaadpunten voor e-bikes.

De sportapp Strava is vooral populair bij de wat meer sportieve fietsers die geïnteresseerd zijn in het bijhouden van hun prestaties. Denk aan afgelegde afstanden, tijden, snelheden, trapvermogen en hoogteverschillen. Ook wordt het aantal onderweg verbrande calorieën vastgelegd. Handig als je fietst om af te vallen. Strava legt daarnaast je gefietste routes vast op een kaart. Al deze gegevens kun je makkelijk bijhouden, vergelijken en delen in de Strava cloud. De app is bedoeld voor de smartphone maar ook beschikbaar als add-on voor verschillende fietsnavigatiesystemen, zoals die van Garmin. De basisversie is gratis. De betaalde premiumversie is vooral gericht op het verbeteren van je fietsprestaties en daarom meer bestemd voor sportfietsers.

    


Handige fietslinks

Algemeen en routes
fietsen123.nl
fietsersbond.nl
anwb.nl/fiets

GPS Navigatie en fietscomputer
garmin.com
mio.com
sigmasport.com
cateye.com

GPS beveiliging
tracemaster.nl
knog.com
frisnederland.nl
tracefy.com/nl

    

Fietsverzekering bij GPS-tracker
enra.nl/connected
kingpolis.nl/verzekeringen/kingpolis-connected

Gadgets
sigmasport.com
livall.com
donrox.com

 

 

 

 

          

Fietsgadgets
Er zijn tegenwoordig gadgets voor alles, dus ook voor de fiets. In de meeste gevallen zijn de fietsgadgets ook echt nuttig, zoals de Sigma Sport Blaze Flash van twintig euro. Dit is een makkelijk te monteren en af te nemen oplaadbaar achterlicht, vooral bedoeld voor de sportieve fiets. Niet alleen zorgen de ledlampjes ervoor dat je goed zichtbaar bent van achter, de Blaze Flash licht ook op als je remt én heeft een knipperoptie.

Afbeelding 7 2

Maak je fiets beter zichtbaar met de Sigma Sport Blaze Flash

Nog een stuk verder qua veiligheid gaat de Livall BH51M Neo slimme fietshelm van ruim honderd euro. Als helm beschermt hij je hoofd bij valpartijen. Hij heeft daarnaast ook nog aan alle kanten verlichting, plus ingebouwde richtingaanwijzers en een remlicht dat automatisch aan gaat als je snelheid mindert. Nog meer bijzonder is dat de helm een valdetectiesysteem en SOS knop heeft. Hiermee wordt een signaal met je GPS-positie naar een zelf ingesteld noodcontact gestuurd via je smartphone. Daarnaast kun je handsfree bellen en luisteren naar je GPS navigatie met de ingebouwde microfoon en speakers.

Tot slot een handig apparaatje voor als je onderweg bandenpech krijgt: de Donrox Ride F511 elektrische fietspomp van net geen tachtig euro. Wie weleens met een fietshandpompje een band heeft opgepompt, weet hoeveel inspanning dat kan vragen, zeker bij een hogedrukband. De Donrox Ride is licht, draagbaar en neemt je al dit werk uit handen. Op het schermpje zie je duidelijk hoeveel luchtdruk er in de band zit, zodat je hem niet te zacht of te hard oppompt. Hij is ook nog prima te gebruiken voor motor- en autobanden, als powerbank en als zaklamp.

Afbeelding 8 2

Op Fietsen123.nl vind je fietsnieuws, routes en een app